به گزارش جمهور پرس، ابراهیم رئیسی در شانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی «اکو» که در تاشکند پایتخت ازبکستان برگزار می‌شود، با اعلام حمایت بی‌قید و شرط جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو و فعالیت‌های آن و تاکید بر اینکه مصمم هستیم منابع و انرژی بیشتری را برای رونق همکاری‌ها در اکو بسیج کنیم، اظهار داشت: روند مثبت همکاری‌ها در اکو و علاقه‌مندی فزاینده کشور‌های عضو به تقویت مناسبات منطقه‌ای در قالب اکو، باور دیرینه و درونی ما را تقویت می‌کند که سازمان اکو کماکان مرتبط‌ترین و بالغ‌ترین ساز و کار همکاری اقتصادی در منطقه ما است؛ ظرفیت کم‌نظیری که بر پایه‌های استواری همچون جمعیت عظیم و بالنده، منابع فراوان طبیعی و انرژی، موقعیت جغرافیایی کم‌نظیر و بالاتر از همه، فرهنگ زاینده و هویت مشترک ممتاز، بنا نهاده شده است.
حمایت از فلسطین و مردم مظلوم غزه، ملاک شرافت کشورهاست
آقای رئیسی، همچنین در پایان بخش ابتدایی سخنان خود که مربوط به جنایات رژیم صهیونیستی و در حمایت از مردم مظلوم و مقتدر غزه بود، برای دقایقی سخنرانی را قطع کرد و از حاضران خواست برای آرامش روح شهدای غزه، فاتحه‌ای قرائت کنند.
متن کامل سخنرانی رئیس جمهور در نشست اکو به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
الحمد لله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد و آله الطاهرین و صحبه المنتجبین
برادر عزیز، جناب آقای شوکت میرضیایف؛
رئیس جمهور محترم ازبکستان
رؤسای محترم جمهور.
نخست وزیران و مقامات عالی رتبه.
حضور در کشور ازبکستان و دیدار با دولتمردان و مردمان شریف و میهمان‌نواز این سرزمین، همواره برای اینجانب مسرت‌بخش بوده است. در آغاز سخن، ریاست جناب آقای شوکت میرضیایف، رئیس جمهور محترم ازبکستان بر شانزدهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی «اکو» را تبریک می‌گویم و از میزبانی شایسته ایشان برای برگزاری این نشست مهم، صمیمانه سپاسگزاری می‌کنم.
همچنین حضور رؤسای محترم جمهور، نخست وزیران و سایر مقامات محترم کشور‌های عضو اکو در این نشست مهم منطقه‌ای را گرامی می‌دارم و از جناب آقای خسرو ناظری، دبیر کل محترم اکو و همکارانشان نیز تشکر می‌کنم.
حضار گرامی؛
در زمانی گرد هم جمع شده‌ایم که بیش از یک ماه است مردم فلسطین در نوار غزه تحت شدیدترین بمباران‌های رژیم غاصب و نژادپرست اسرائیل قرار گرفته‌اند و تاکنون، بیش از ۱۰ هزار فلسطینی شامل بیش از ۴ هزار و ۳۰۰ کودک و ۲هزار و ۸۰۰ زن در بزرگ‌ترین نسل‌کشی قرن در غزه به شهادت رسیده‌اند و در این مدت، نظام بین‌الملل موجود، از جمله شورای امنیت سازمان ملل در مواجهه با این حجم از جنایات وحشیانه رژیم صهیونیستی، ناتوان بوده و شکست خورده است.
جنایات هولناک رژیم صهیونیستی در حمله به بیمارستان‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها و اردوگاه جبالیا که موجب شهادت و مجروح شدن صد‌ها تن از بیماران، مجروحان و آوارگان بی‌دفاع و بی‌پناه شد، بیانگر ماهیت تجاوزکارانه این رژیم و مصداق بارز نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت است. ارتش کودک‌کش رژیم صهیونیستی به پشتوانه و با حمایت‌های سیاسی، مالی، تسلیحاتی و اطلاعاتی آمریکا و برخی کشور‌های اروپایی، همچنان ماشین جنگی خود را علیه مردم بی‌دفاع فلسطین روشن نگه داشته است. جمهوری اسلامی ایران، حمایت‌های همه‌جانبه غرب و در رأس آن‌ها دولت آمریکا از تهاجم صهیونسیت‌ها به غزه را عامل تداوم این جنایت می‌داند. اینک بر همه جهان پرواضح است که آمریکا شریک جنایات صهیونیست‌ها بوده و دست آن به خون ملت فلسطین آغشته است.
تظاهرات میلیونی ملت‌های مختلف در سراسر جهان نشان می‌دهد که فلسطین در قلب ملت‌ها قرار دارد. امروز حمایت از فلسطین و مردم مظلوم غزه، ملاک شرافت کشورهاست و دولت‌های حامی رژیم اسرائیل، بی‌شرف‌ترین و پست‌ترین موجودات روی زمین‌اند. اکنون تداوم کشتار و جنایت، همه انسان‌های آزاده را بی‌تاب کرده است و ابعاد و پیامد‌های آن به منطقه غرب آسیا، محدود نخواهد ماند.
در حال حاضر، توقف حملات و رساندن کمک‌های بشردوستانه به مردم غزه، از جمله مهم‌ترین اولویت‌های حیاتی است. انتظار داریم همه آزادگان و عدالت‌خواهان در سراسر جهان از تمام ظرفیت خود برای توقف این جنایات استفاده کنند. معتقدیم تشدید جنایات رژیم صهیونیستی باعث پیچیده‌تر شدن شرایط در فلسطین و منطقه خواهد شد. جمهوری اسلامی ایران بر توقف هر چه سریع‌تر حملات و کشتار، تسهیل ارسال کمک‌های بین‌المللی به غزه و رفع محاصره غزه تأکید دارد.
(رئیس جمهور در این لحظه به احترام هزاران زن و کودک به شهادت رسیده در غزه، برای دقایقی سخنرانی خود در این نشست را متوقف کرد و از حاضران خواست برای آرامش روح آنان، فاتحه‌ای قرائت کنند.)
جناب آقای رئیس.
حضار گرامی.
از نشست قبلی سران اکو در نوامبر ۲۰۲۱ در عشق‌آباد تاکنون شاهد ادامه همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه‌های مختلف بوده‌ایم. ارزیابی ما از روند همکاری‌ها مثبت است و شاهد علاقه‌مندی فزاینده کشور‌های عضو، به تقویت مناسبات منطقه‌ای در قالب اکو هستیم. این روند، باور دیرینه و درونی ما را تقویت می‌کند که سازمان اکو کماکان مرتبط‌ترین و بالغ‌ترین ساز و کار همکاری اقتصادی در منطقه ما است. ظرفیت کم‌نظیر همکاری در اکو بر پایه‌های استواری همچون جمعیت عظیم و بالنده، منابع فراوان طبیعی و انرژی، موقعیت جغرافیایی کم‌نظیر و بالاتر از همه، فرهنگ زاینده و هویت مشترک ممتاز، بنا نهاده شده است.
اراده محکم همه اعضای اکو برای ایجاد منطقه‌ای امن، باثبات، پررونق و نیز ایفای نقش مؤثر در نظامات بین‌المللی، سرمایه مشترک ارزشمندی برای همه ما از جمله در اکو است. نظامات بین‌المللی، اکنون بیش از هر زمان دیگری در دوره معاصر، در معرض تحول و تغییر قرار گرفته‌اند. قاطعانه بر این باوریم که این تغییر، لاجرم باید در جهت تقویت گفتمان عدالت و رهایی از نظام سلطه و اجبار باشد. اینک به وضوح، چندجانبه‌گرایی در مقابل یکجانبه‌گرایی افسارگسیخته، صف‌آرایی کرده است.
اقتصاد‌های نوظهور و کشور‌های در حال توسعه برای ایفای نقش در پی‌ریزی نظم نوین جهانی، توانمندتر از همیشه هستند. شبکه همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای و چندجانبه بین کشور‌ها می‌تواند به این مهم کمک کند. در این جهت و بی‌تردید، اکو و ساز و کار‌های همکاری آن در منطقه ما ظرفیتی غیر قابل انکار است و ضروری است که اهتمام و انرژی مضاعفی را برای بهره‌گیری از این ظرفیت اختصاص دهیم. در همین جهت و برای کمک به آرمان کشور‌های تحول‌خواه، جمهوری اسلامی ایران اخیرا به عضویت سازمان همکاری شانگهای و نیز گروه بریکس درآمده است.
امروز جمهوری اسلامی ایران با همراهی و همکاری بسیاری از کشور‌های مستقل و شرکای بین‌المللی خود، برای پی‌ریزی نظامی عادلانه بر مبنای احترام و تعمیق همگرایی چند جانبه در حال حرکت است. در این مسیر، جمهوری اسلامی ایران در تلاش است با در پیش گرفتن سیاست همسایگی و همگرایی، و حضور فعال در ساز و کار‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، نقش مؤثرتری در برقراری امنیت و ایجاد منافع مشترکِ گروهی داشته باشد.
جناب آقای رئیس.
حضار محترم.
در نشست قبلی سران در عشق آباد، اینجانب برخی ضرورت‌ها را که به ارتقای سطح همکاری‌ها در اکو و توسعه ملی و منطقه‌ای همه ما و نیز ارتقای رتبه و منزلت این سازمان در مناسبات منطقه‌ای و بین‌المللی منجر می‌شود، برشمردم؛ ضرورت‌هایی همچون آزادسازی بیشتر تجارت درون‌منطقه‌ای، تقویت و تکمیل شبکه‌های مواصلاتی منطقه‌ای، توسعه همکاری‌ها در حوزه ترانزیت و تجارت انرژی، بهره‌گیری از منافع و امتیازات اقتصاد دیجیتال (رقومی) و دانش‌بنیان و نیز پی‌ریزی یک نظام مالی جدید برای تبادلات اقتصادی در منطقه.
همه این ضرورت‌ها کماکان واجد اهمیت و نیازمند توجه هستند. پیشنهاد مؤکد اینجانب آنست که دبیرخانه و اعضا با جدیت بر روی این ضرورت‌ها متمرکز شوند و برایند توافقات حاصله را در فرایند بازنگری «چشم انداز ۲۰۲۵ اکو» که قرار است در سال آینده انجام شود، وارد کنند. جمهوری اسلامی ایران آماده است که ظرفیت‌های خود در این حوزه‌ها را از جمله در حوزه‌های انرژی، مواصلات، فناوری و سایر حوزه‌های مورد علاقه کشور‌های عضو، در جهت این خیر و منفعت جمعی، به اشتراک گذارد. یکی از حوزه‌هایی که کماکان منتظر توجه و اقدام جدی اعضای اکو بوده، حوزه تجارت درون‌منطقه‌ای است. انتظار می‌رود که گام مهم و مؤثری برای اجرای دستورالعمل مندرج در «چشم‌انداز ۲۰۲۵ اکو» در خصوص ایجاد منطقه تجارت آزاد در اکو برداشته شود و همچنین موافقتنامه تجارت ترجیحی محدود (موسوم به اِکوتا) نیز بعد از دو دهه اجرا شود. جریان روان تجارت درون منطقه‌ای قطعا یکی از پیش‌نیازهای همگرایی و تعاملات موفق اقتصادی در اکو است. بر همین اساس، جمهوری اسلامی ایران که ریاست دوره‌ای اکو را در سال ۲۰۲۴ بر عهده خواهد داشت، شعار خود را “منطقه اکو؛ توانمند و تاب‌آور از راه گسترش تجارت درون‌منطقه‌ای” برگزیده است. از همه کشور‌های عضو انتظار داریم که برای برداشتن گام‌های مؤثر در جهت تحقق این شعار، با جمهوری اسلامی ایران همراهی کنند.
خوشبختانه، همکاری در حوزه محیط زیست با اقبال بیشتری از طرف اعضای اکو روبرو شده است که آن را به فال نیک می‌گیریم و منتظر برداشتن گام‌های عملی هستیم. واقعیت آن است که منشأ بسیاری از چالش‌های زیست محیطی در دنیا و به تبع آن در منطقه ما، کشور‌های توسعه‌یافته بوده‌اند؛ تغییرات اقلیمی نیز از آن جمله است. هیچ بخشی از جهان از جمله کشور‌هایی که نقشی در پیدایش این پدیده نداشته‌اند، از عواقب ویرانگر آن، از جمله سیل و بلایای طبیعی، خشکسالی، کم‌آبی و طوفان‌های گرد و غبار و ریزگرد‌ها مصون نیستند. از برگزاری نشست وزرای محیط زیست اکو در حاشیه کنفرانس تغییرات آب و هوایی سازمان ملل، استقبال می‌کنیم و انتظار داریم که این نشست، علاوه بر هماهنگی بیشتر در سطح منطقه اکو، موجب جذب منابع مالی، کمک‌های فنی و فناوری‌های لازم از راه ساز و کار‌های موجود بین‌المللی شود. همچنین از ایجاد «ساز و کار مشورتی محیط زیستی اکو» نیز حمایت می‌کنیم که قرار است محل تبادل نظر و مشورت سیاستگذاران، دانشمندان و محققان منطقه اکو باشد.
جناب آقای رئیس.
همکاران محترم.
در ادامه، جا دارد به موضوع افغانستان به عنوان کشوری مهم در همسایگی جمهوری اسلامی ایران و از اعضای اصلی اکو نیز اشاره کنم. کماکان در انتظار حکومتی فراگیر، مسئول و پاسخگو با حضور مؤثر همه گروه‌های قومی و مذهبی در افغانستان هستیم. البته همان‌طور که قبلا هم اعلام کرده‌ایم، سازمان اکو باید برنامه‌ای برای حمایت از افغانستان را در کمک به مردم نجیب آن کشور و کمک به بازسازی و توسعه اقتصادی آن کشور به اجرا گذارد. زلزله اخیر نیز بر دشواری‌ها و مشکلات مردم شریف بخش‌های وسیعی از این کشور افزوده است. جمهوری اسلامی ایران همچون همیشه، آماده ارسال کمک‌های بشردوستانه است و این آمادگی را دارد تا کمک‌های سایر کشور‌ها و مناطق جهان را نیز به آن کشور منتقل کند.
جناب آقای رئیس.
مایل هستم که دوباره حمایت بی‌قید و شرط جمهوری اسلامی ایران از سازمان اکو و فعالیت‌های آن را اعلام کنم. مصمم هستیم منابع و انرژی بیشتری را برای رونق همکاری‌ها در اکو بسیج کنیم. در دوره ریاست دوره‌ای بر اکو در سال ۲۰۲۴ نیز برنامه‌هایی را طراحی و با مشورت اعضا و دبیرخانه اجرایی خواهیم کرد. امیدوارم نشست بعدی وزرای امور خارجه اکو در اواخر سال ۲۰۲۴ به میزبانی جمهوری اسلامی ایران، شاهد تصمیمات خوبی باشد. سایر وزرای حوزه‌های تخصصی کشور‌های عضو نیز ضرورت دارد نشست‌های خود را بدون وقفه و به‌طور مستمر برگزار کنند تا تصمیمات لازم و به موقع برای پیشبرد همکاری‌ها اتخاذ شود.
همکاران محترم، باعث افتخار خواهد بود که میزبان شما در یکی از نشست‌های سران اکو در تهران باشم.
در پایان، تمایل دارم که با نام و یاد فلسطین، سخن خود را خاتمه دهم:
درود بر فلسطین؛
درود بر غزه و کودکان مظلوم آن؛
درود بر مقاومت فلسطین.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته
