جمهور پرس: در حالی که ده ماه از جنگ روسیه و اوکراین میگذرد و در این مدت هیچگونه تلاش دیپلماتیک منسجمی برای کاهش تنشها وجود نداشته، به نظر میرسد نظم کنونی جهان که به شکل ظریفی رو به افول است، به شدت مورد تهدید قرار گرفته است. در این بین جامعه جهانی نگران خارج شدن درگیریها از کنترل است و سعی دارد از تبدیل شدن خشونتها به جنگهای بزرگ جهانی جلوگیری کند. جنگ جاری، اروپا را به یک بحران شدید انرژی سوق داده و سایر نقاط جهان را نیز عرصه درگیریهای سیاسی، مالی، غذایی و اقتصادی کرده است. در این بین از آنجایی که روسیه در پاسخ به حمایت اروپا از اوکراین، منابع انرژی خود را به عنوان یک سلاح در دست گرفته است، امنیت انرژی جهان به یکی از دلایل اصلی نگرانی جهان بخصوص قاره اروپا تبدیل شده است.
بحران انرژی، بیشترین تأثیر را بر بخش صنعت گذاشته است به این دلیل که کارخانهها اولین اهداف دولتها برای کاهش دستوری مصرف انرژی در زمستان هستند. این بحران باعث میشود، خط تولید کالاهای اساسی با کاهش چشمگیر تولید مواجه شده و تأثیر مستقیم آن روی زندگی شهروندان اروپایی دیده شود. کمبود عرضه کافی خدمات مبتنی بر انرژی مانند گاز، برق و آب به شدت زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. از سوی دیگر با افزایش چشمگیر هزینههای دولتهای اروپایی [کمکهای مالی و نظامی به اوکراین] و کاهش منابع مالی ورودی به دلیل افزایش نرخ تورم، صنایع مادر اروپا از زنجیرههای تأمین و بازارهای پرسود جهانی کنار گذاشته میشوند.
با مجموعه اقداماتی که از سمت کشورهای اروپایی انجام شد به خصوص در پرکردن مخازن گازی در تابستان و همچنین اتخاذ و ابلاغ تدابیر ریاضتی به مردم از جمله توصیه به کاهش مصرف و صرفه جویی و اعمال سیاستهای سختگیرانه در حوزه صنایع سنگین و سبک به دنبال مدیریت فضای کشورهای خود بودهاند. از جمله نتایج آن افزایش قیمت گاز به بیش از ۱۴۴ درصد و ایجاد اثر تورمی درحوزههای دیگر به میزان ۱۰ درصد است. این درحالی است که این سیاستها نمیتواند مدت زمان زیادی دوام داشته و نیاز به فکر اساسی در تامین انرژی است.
از دیگر نتایج این سیاست، افزایش تولید گاز مایع در آمریکا است که این امر باعث استفاده حداکثری از تمام ظرفیتهای تولیدی این کشور شده که به گفته کارشناسان آمریکایی نیز این وضعیت نمیتواند زمان زیادی دوام داشته باشد؛ چرا که فرسودگی زیرساختها امکان بهرهبرداری بلندمدت را به این کشور نمیدهد.
از سوی دیگر بنابر پیشبینیهای انجام شده با توجه به قیمت فعلی انرژی در اروپا در یک زمستان معتدل، احتمالا ۳۲ هزار نفر بیش از میانگین معمول در اروپا جان خود را از دست میدهند. این عدد در صورت وقوع زمستانی سخت به بیش از ۳۳۵ هزار نفر خواهد رسید.
انرژی در دست روسیه، به سلاحی در میانه جنگ اوکراین تبدیل شده؛ سلاحی که تلفاتی فراتر از جبهههای جنگ اوکراین خواهد داشت. مدلسازی مجله اکونومیست نشان میدهد در یک زمستان معمولی، افزایش ۱۰درصدی قیمت واقعی انرژی باعث خواهد شد که مرگومیر در اروپا ۰.۶درصد افزایش پیدا کند؛ از اینرو بحران انرژی در سالجاری میتواند باعث شود که بیش از ۱۰۰هزار فرد مسن در سراسر اروپا جان خود را از دست بدهند. به این ترتیب سلاح انرژی روسیه میتواند جان افراد بیشتری را کیلومترها فراتر از میادین جنگ در اوکراین بگیرد. روسیه تا پیش از آغاز جنگ اوکراین۴۰ تا ۵۰ درصد از واردات گاز طبیعی کشورهای اروپا را تامین میکرد. پوتین ۴ ماه پیش صادرات گاز یکی از خطوط لولهها به اروپا را متوقف کرد. قیمت حاملهای انرژی در اروپا به سرعت بالا رفت و فشار زیادی را به اقتصاد متحدان اوکراین وارد کرد که همچنان ادامه دارد. اروپا گرچه تاکنون توانسته شوکهای ناشی از بحران را تا حدودی مدیریت کرده و ذخایر گازی خود را پر کند، اما افزایش هزینههای عمدهفروشی انرژی، زندگی بسیاری از مصرفکنندگان در اروپا را تحتتأثیر قرار داده است. ناظران اروپایی تأکید میکنند که شاید رنج این افزایش سرسامآور هزینههای زندگی با وحشتی که اوکراینیها در جنگ متحمل شدهاند، قابل مقایسه نباشد، اما همچنان برای اروپاییها مسئلهای جدی است؛ چراکه با سردتر شدن هوا احتمال مرگومیر آنان نیز بیشتر میشود.